عصر من شنبه تا پنجشنبه از ساعت ساعت 15 به مدت 45 دقیقه

سینما و مناسبت‌ها سینمای مناسبتی

«عصر من» 5 آبان با طرح این پرسش كه چرا در مناسبت‌های تقویمی به ویژه در ایام سوگواری سینما فیلم مناسبی ندارد و تعطیل می‌شود. این بحث با حضور سید محمد حسینی، مدیر دفتر تولید متن حوزه‌ی هنری و فیلم‌نامه نویس، دنبال شد.

1397/08/05
|
16:49
|

واژه‌ی فیلم‌های مناسبتی در پهنه‌ی هنر هفتم مخاطب را یاد اتفاقات تلخی می‌اندازد، اتقافاتی كه با تكرار رایج در فرم و محتوای آثار سینمایی در طول این سال‌ها، ذهن مخاطب را به دریایی از تكرار مكررات و فیلم‌هایی با سبك و مضامینی نخ نما می‌برد.
بار دیگر به مناسبتی عظیم و ماندگار به نام ماه محرم می‌رسیم، مناسبتی كه در مواجهه با هنر، پشتوانه و ستون‌های محكمی چون تعزیه را پشت سر خود دارد و در وزنه‌ی ادبیات نمایشی و شكل‌های گوناگون نمایشی بسیار مورد استفاده بوده و هست. سال‌ها قبل هنر تعزیه وجود داشته و همه‌ی این نكات نشان از آن دارد كه در كل مناسبت و رویدادی ماندگار مثل محرم می‌تواند در قالب هنرهای گوناگون از جمله سینما نمود درست پیدا كند.

اما این مناسبت با این ویژگی‌های ممتاز كه جنبه‌های هنری، نمایشی و تصویری بسیار بكری دارد، رد پایش در سینمای ایران بسیار كمرنگ و البته ضعیف بوده است.
مشكلی كه در طول این سال‌ها به صورت موازی جلو نرفت و در دوره‌ای فیلم های مناسبتی و سفارشی ساخته شد، فیلم هایی كه به دلیلی سفارشی بودن و ساختاری ضعیف نتوانستند جایگاهی مناسبی چه در گیشه و چه در زبان و هنر سینما داشته باشند و در جهتی متضاد، فیلم‌های دیگری ساخته شد كه آن چنان شخصی و مستند گونه بودند كه شاید در سینمای مستند اتفاقی مهم باشند، اما در سینما برگ تازه‌ای را ورق نزدند.

یكی از پرطرفدارترین و همچنین چالش برانگیز‌ترین گونه‌های سینما گونه‌ی تاریخی است. این گونه به جهات زیرمجموعه‌ای یا تركیبی نیز بسیار فراگیر است. برمبنای تعریف علمی، گونه‌‌ی تاریخی بسیار ساده بیان می‌شود. فیلم تاریخی به سینمایی گفته می‌شود كه یا موضوع تاریخی مبتنی بر حقیقت را روایت می‌كند یا اینكه داستانی دارد با پیشینه‌ی تاریخی، اما مبتنی بر تخیل و ذهنیات. براین اساس موضوع می‌تواند حول محور یك شخص حقیقی یا یك منطقه‌ی خاص یا یك واقعه ثبت شده‌ی تاریخی شكل بگیرد. گونه‌‌ی تاریخی عمدتا پرخرج است. این مهم از همان سال‌های ظهور سینما به اثبات رسیده است. از این منظر عمدتا تولیدات سینمایی در گونه‌‌ی تاریخی تولیدات مشترك بین كشورها بوده است.

همه‌ی اینها حكایت از آن دارد كه پی ریزی محوریت ساخت فیلم، نمایش و در كل هنر در بستر مناسبت‌ها، كج گذاشته شده است و برای بهبود آن احتیاج به نیاز سنجی و هدف‌گذاری مدیریت فرهنگی دارد.

دسترسی سریع
عصر من