ازدواجهای خویشاوندی یكی از مهمترین عوامل تشدید كننده بیماری‌های چشمی است.از حدود 3 هزار بیماری كه بر اثر ازدواج خویشاوندی گریبانگیر فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها می شود، 25 درصد در چشم بروز می‌یابد.تاكنون حداقل 400 بیماری ارثی در شبكه چشم شناخته شده است.از شایع ترین بیماریهای چشم كه بر اثر ازدواج خویشاوندی ایجاد می شود، " آر پی " یا رتینیت پیگمانتر است كه در این بیماری سلول های مشیمیه (طبقه تغذیه كننده زیر شبكیه) تخریب می‌شوند.
آب مروارید مادرزادی، قوزقرنیه ارثی، كوچك بودن بیش از حد چشم به همراه نابینایی، نداشتن یك یا دو چشم در بدو تولد، سرطان رتینوپلاستوم، تخریب مادرزادی قرنیه، عدسی، شبكیه، نقطه زرد (ماكولا) و عصب چشم از جمله موارد شایع بیماری های ارثی و مادرزادی چشم به شمار می رود.اغلب این بیماریها یا غیر قابل درمانند یا درمان آنها پرهزینه بوده و در نهایت نمی‌توان درمان كاملی را برای بیمار انجام داد.وجود ژن معیوب مربوط به بیماری‌های چشمی در والدین یا اقوام درجه یك زن و مرد با ازدواج خویشاوندی تشدید شده، شانس ابتلا به بیماری‌های چشمی را به شدت افزایش می‌دهد. بهترین راه برای جلوگیری از تولد نوزادان معلول، ممنوعیت ازدواج های خویشاوندان نزدیك مانند پسرعمو، دخترعمو، دخترخاله، پسرخاله، پسرعمه، دختردایی و ... است، كما اینكه در بسیاری از كشورهای پیشرفته به دلیل ممانعت از بروز چنین ناهنجاری هایی ازدواج های خویشاوندی ممنوع است.